Spring naar content

Nieuwe Proeftuin Agora-Movisie in Maarssen

‘Rust bij de patiënt geeft ook ons ook rust’

21 februari 2022

Huisarts Eugenie Hodes gunt palliatieve patiënten meer welzijn en zingeving, maar ze is er eerlijk over: ze mist de korte lijnen in het sociaal domein. ‘Ik hoef de vraagstukken niet op te lossen, maar wil wel dat er aandacht voor is.’ Het is een van de redenen waarom ze meedoet aan de proeftuin in Stichtse Vecht van Agora en Movisie.

Dertig jaar is Eugenie Hodes al huisarts, de laatste tien jaar ook als kaderarts Ouderenzorg. Ze ziet dat patiënten in de allerlaatste levensfase meestal bij de huisarts terechtkomen, maar dat is aan de late kant, vindt ze. ‘We proberen wel vroeg in beeld te komen, zodat we beter kunnen bijdragen aan een goede kwaliteit van leven – niet alleen aan de pijnbestrijding. Wat vindt iemand fijn, wat is haalbaar? Zingeving hoort daar absoluut bij.’ Graag zou ze ‘voorsorteren’ op sociaal-maatschappelijke ondersteuning, maar ze geeft toe er te weinig bekend mee te zijn. ‘Met bijvoorbeeld geestelijk verzorgers heb ik amper contact. Ook omdat we als huisartsen vooral vanuit het medische model denken, het sociaal domein zit minder in ons systeem.’

Eugenie Hodes

Schrijnende situaties

Ze signaleert meer knelpunten in de palliatieve fase, zoals de harde overgang tussen de Wmo en de Wlz. ‘Ook vóór de intramurale zorg gun je de patiënt de ondersteuning die hij nodig heeft. Vraag je de Wlz te vroeg aan, dan valt onder andere de dagbesteding weg. Patiënten belanden zo tussen wal en schip, zeker bij dementerenden levert dat soms schrijnende situaties op.’

Of neem de mantelzorg, hoe zorg je dat mantelzorgers niet overbelast raken? Of de Wmo, hoe krijg je meer snelheid in de aanvraag? ‘Dan duurt het drie maanden voordat de traplift er is en blijkt de situatie alweer veranderd.’ Ze herinnert zich een ouder echtpaar, beiden onderweg naar de tachtig. Meneer kreeg alvleesklierkanker en ging hard achteruit, mevrouw raakte overbelast en uitgeput. ‘Er kwam vier keer per dag thuiszorg, maar ze overzag het niet meer. Ondertussen liet de huishoudelijke hulp langer op zich wachten dan gewenst. Met kortere lijnen met de Wmo en inzet van een sociaal wijkteam hadden we de mantelzorg wellicht beter kunnen ondersteunen.’

Als arts hoef ik die vraagstukken niet op te lossen, maar ik vind het wel belangrijk dat er tijdig aandacht voor is en ook: dat ik meedoe

Kortere lijnen, betere communicatie

Kortere lijnen, betere communicatie. Dat zijn voor Eugenie dé belangrijkste redenen om mee te doen aan de proeftuin. ‘Zodat we sneller de juiste expertise kunnen laten aanhaken. Die aansluiting missen we nu.’ Het liefst werkt ze met één ‘voordeur, die naar het sociaal domein opent’: naar de Wmo, maar ook naar maatschappelijke en levensbeschouwelijke ondersteuning. ‘Als arts hoef ik die vraagstukken niet op te lossen, maar ik vind het wel belangrijk dat er tijdig aandacht voor is en ook: dat ik meedoe.’

Graag wordt ze ook meer wegwijs gemaakt in de wereld van het sociaal domein, zoals de Wmo. ‘Wat daarachter schuilgaat, daar weet ik te weinig van. Wat biedt de Wmo meer dan de rolstoel en de traplift? Die kennis zou mij al enorm helpen.’ Dat geldt ook voor de overgang van de Wmo naar de Wlz. ‘Is er een zachtere transfer mogelijk, een vervlechting van beide wetten? Misschien kan iemand ons daarover adviseren.’

Ik probeer ook collega-huisartsen enthousiast te maken, want we gaan er echt profijt van hebben

Rust bij iedereen

Maar rust, daar hoopt ze vooral op – voor alle betrokkenen, maar helemaal voor de patiënt en  zijn naasten. ‘Er moet in die laatste levensfase zo veel geregeld worden. Zelfs ik zie door de bomen het bos al niet meer, laat staan zij. Bij een Wmo-aanvraag worden mensen soms wanhopig. Rust bij de patiënt geeft ook rust bij ons als professionals.’

De tijdsinvestering voor de proeftuin heeft ze er graag voor over, ondanks haar overvolle agenda. ‘Ik probeer ook collega-huisartsen enthousiast te maken, want we gaan er echt profijt van hebben. Dat motiveert me.’

Meer weten over de proeftuinen?

Samen met Movisie start Agora in 2022 lokale proeftuinen om de samenwerking van professionals uit de zorg en het sociaal domein te verbeteren. 

• Alle informatie vind je op onze proeftuinen-pagina’s.
• Download het boekje ‘10 ingrediënten voor een succesvolle proeftuin’, met de ervaringen uit de gemeente Oude-IJsselstreek.
• Meer over samenwerken in lokale projecten

Doe mee!
Ben jij geïnspireerd geraakt en wil je ook een proeftuin opstarten? Neem contact op met onze Programmaleider Proeftuinen Carolien Neefjes via cneefjes@agora.nl of T 06 – 83032376.


Beleidsadviseur Zorg en Sociaal Domein
Sandrina Sangers
ssangers@agora.nl / 06 10 38 36 74

Delen:

Actuele nieuwsberichten

‘Mensen in de palliatieve fase hebben geen boodschap aan onze domeinen, regelingen en hokjes. Voor hen is het logisch om te beginnen bij hen, bij de mens.’ Wies Wagenaar is pionier, kwartiermaker en netwerkcoördinator palliatieve zorg. Op 26 juni verzorgt Wies een lezing tijdens ‘Connecting Communities, hét congres over de sociale benadering palliatieve zorg’, waarbij ze het perspectief van de ervaringsdeskundigen centraal stelt. ‘Ons team ervaringsdeskundigen is heel duidelijk: Palliatieve zorg draait vooral om welzijn.’
Agora nam deel aan de expertisesessies van het ministerie VWS waarin bestaande samenwerkingsverbanden tussen het sociaal en het medisch domein onder de loep zijn genomen. Deze samenwerking draagt bij aan het verlenen van passende zorg. Wat kunnen we leren van deze initiatieven, tegen welke knelpunten zien we in de praktijk en wat gaat goed?
Een manier om recht te doen aan de multidimensionale aard van sterven is om van de zorg en ondersteuning voor mensen in de palliatieve fase en hun naasten, een publieke aangelegenheid te maken. Palliatieve zorg en ondersteuning zouden we moeten zien als een onderdeel van Public health, net als welvaartsziekten zoals obesitas. Aldus bestuurder Iris van Bennekom en beleidsmedewerker Berivan Yildiz in een verhelderend artikel.