Succesvolle videosessie over de ‘Richtlijn Zingeving en spiritualiteit’
29 juni 2022
Sommige tools zijn veel breder inzetbaar dan vooraf gedacht. Dat geldt bijvoorbeeld voor de Richtlijn Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase. De richtlijn kan ook buiten de palliatieve fase van veel nut zijn, zo bleek tijdens een druk bezochte videosessie.
De Richtlijn Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase’ is bedoeld om met name artsen, verpleegkundigen en andere disciplines praktische handvatten te geven voor de aandacht aan zingeving en spiritualiteit bij mensen in de laatste levensfase. Om die richtlijn breder bekend te maken, organiseerde Agora op 22 juni een videosessie met onder anderen sprekers die aan de wieg hebben gestaan van deze richtlijn. De richtlijn geeft aanbevelingen over diagnose, begeleiding en behandeling voor alle mensen (vanaf 18 jaar) met zingevings- en spirituele vragen en/of problemen in de palliatieve fase, ongeacht hun onderliggende aandoening en in iedere zorgsetting.
Misverstand ontmaskerd
Ruim zeventig professionals uit de zorg en het sociaal domein namen deel aan de videosessie. Zij kregen praktische handvatten voor het verhogen van de aandacht voor zingeving en spiritualiteit in hun eigen begeleiding aan mensen in de curatieve, chronische en palliatieve fase. Maar ook zagen ze inspirerende voorbeelden van de beleidsmatige vertaling binnen organisaties.
Het misverstand dat dit een richtlijn voor geestelijk verzorgers zou zijn werd resoluut uit de wereld geholpen. Deze richtlijn is namelijk geautoriseerd door verpleegkundigen en verzorgenden, huisartsen, longartsen, specialisten ouderengeneeskunde, psychologen, geestelijk verzorgers, de vrijwilligers in de palliatieve terminale zorg en drie patiëntenfederaties. De auteurs en veel professionals in de palliatieve zorg zijn het er ook roerend over eens dat de richtlijn veel breder toepasbaar is dan alleen in de palliatieve fase. Het is daarom des te interessanter hoe de vrijwilligers en professionals uit het sociaal domein op de richtlijn zouden reageren.
De richtlijn in de praktijk
Het was een vol programma. Prof. dr. Carlo Leget, hoofdauteur van de richtlijn, wist de 73 pagina’s samen te vatten in tien minuten. De associatie met ‘een heel simpel liedje over een best wel ingewikkeld onderwerp’ speelde door onze hoofden. In breakout rooms deelden vrijwilligers en professionals uit het sociaal domein en de zorg vervolgens hun ervaringen met de aandacht voor zingeving en spiritualiteit en de richtlijn. En in nogmaals tien minuten reikte hij tips & tricks aan.
Prof. dr. Yvonne Engels ging de diepte in met haar persoonlijke verhaal over de ervaringen van hoop, zin en betekenis rond de geboorte en het overlijden van haar eerste kind. Na de presentatie van de onderzoeksresultaten van haar onderzoeksgroep ‘Zingeving in de zorg’ verbonden aan het Radboudumc, vertelden drie professionals hoe zij de richtlijn in hun organisatie hadden geïmplementeerd.
Verpleegkundig specialist Gon Uyttewaal vertelde hoe de richtlijn in het Academisch Hospice Demeter volledig is geïntegreerd in het werkproces en het elektronisch patiëntendossier. Geestelijk verzorger Joris de Lange vertelde hoe de richtlijn bij Zorggroep Zuyderland tot een uitgekristalliseerde structuur binnen care én cure heeft geleid, en tot een kwaliteitscyclus met duidelijk rollen voor onder anderen aandachtsvelders en geestelijk verzorgers. Geestelijk verzorger Dirk-Jan Lagerwey ten slotte liet de kern van de scholingsmodule voor spirituele zorg I@Hand zien. De geestelijk verzorgers scholen met deze module artsen en verpleegkundigen in het aandacht hebben voor zingeving en spiritualiteit bij zowel curatieve als palliatieve patiënten.
Tot slot kregen de deelnemers aan de videosessie een digitale goodiebag mee met daarin een keur aan interessante links:
- De publicatie van de “Definitie zingeving/spiritualiteit” bij de European Association for Palliative care (EAPC)
- Verdere achtergrondinformatie over de Reference Group Spiritual Care van de EAPC.
- Palliaweb: Zingeving & geestelijke verzorging
- Tip 7: Diamant model
- Boeken van Carlo Leget over het Diamantmodel: Ruimte om te sterven, Van levenskunst tot stervenskunst
- Een kort Youtube filmpje over de Ars Moriendi
- De complete oratie van prof.dr. Yvonne Engels
- Kwadrantenkaart
- Overview Zingeving en geestelijke verzorging in de thuissituatie, ZonMw
- USD 4D (Utrechts Symptoom Dagboek, voor mensen in de palliatieve fase)
- Interview met Joris de Lange dat draait op de schermen in de wachtkamers van Zuyderland
- Save the date: 3 t/m 6 okt. 2022: Masterclass Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve zorg – Finivita
- Artikel over I@Hand methode van Isala
- Materiaal voor scholing in zorg en welzijn: Zingeving in zorg en welzijn, auteurs René van Leeuwen, Carlo Leget en Marjoleine Vosselman
- Mocht je geen geestelijk verzorgers in je eigen organisatie hebben: voor scholing, advies (mdo) en consulten zie Centrum voor levensvragen in je eigen regio
- Landelijk telefoonnummer: 085 004 3063 en www.pratenoverlevensvragen.nl
- Meer over Geestelijke Verzorging Thuis
- Meer over project Geestelijke Verzorging Thuis
- Video: Zingeving in de huisartsenpraktijk – Praten over levensvragen
- Zoek en vind de deelnemers aan de videosessie via ons netwerk op 1SociaalDomein
Delen: